Het Schaakstukkenmuseum organiseert jaarlijks de Schaakstukkenontwerpwedstrijd. Dit jaar was het extra spannend: het aantal stemmen ging lang gelijk op en de deelnemers zaten elkaar op de hielen. De winnaars van dit jaar zijn gelijk de jongste winnaars ooit: drie elfjarige scholieren, met een origineel en kleurrijk schaakspel.

De Schaakstukkenontwerpwedstrijd is een creatieve wedstrijd voor jong en oud. Ontwerp je eigen schaakspel en maak kans op mooie prijzen! Aan deze oproep wordt altijd ruimschoots gehoor gegeven en dit jaar stonden 5 totaal verschillende schaakspellen op de wedstrijdtafel. Vanaf de Rotterdamse Museumnacht in 2013 stonden de ontwerpen een jaar tentoongesteld in het Schaakstukkenmuseum en alle bezoekers van het afgelopen jaar hebben een stem uit kunnen brengen op hun favoriet. Zij waren de deskundige jury.
Zaterdag 8 maart, tijdens de Rotterdamse Museumnacht 2014, onthulde directeur Ridder Dijkshoorn de winnaars.

De ontwerpen
De deelnemers hadden hun best weer gedaan op de creaties, maar er kan er maar een de winnaar zijn. Van de 515 uitgebrachte stemmen, een kwart meer dan vorig jaar, ging het hoogste percentage naar het (letterlijk) meest smaakvolle ontwerp.

Wedtrijd gezond vs snackGezond vs ongezond door Wissal Chiguer, Dewi Sterk en Lizelot van den Berg is de winnaar van de Schaakstukkennontwerpwedstrijd 2013. Deze jongedames van basisschool de “De Pijler” uit Rotterdam-Zuid kregen 135 stemmen. Het kleurige bord en de bedrieglijk echt uitziende spekkies, wortels en hamburgers hebben de meeste stemmers over de streep getrokken.

De meiden kwamen onderweg naar de gymles op het idee voor het ontwerp. Klei leek een gemakkelijk materiaal om de gewenste vormen te maken, maar de schaakstukken bleken snel te breken bij het verven.

De drie moesten dan ook regelmatig opnieuw beginnen. Het schaakbord was een uitdaging op zich: dat hebben de scholieren zelf op maat gezaagd en, heel secuur, in vlakken geverfd. Uiteindelijk is het resultaat een plaatje geworden. Dit vond ook de jury van de Schaakstukkenontwerpwedstrijd 2013 voor scholieren, georganiseerd tijdens het Erasmiaans Schaakfestijn. De jury roemde zowel de uitvoering als het onderwerp van het spel, in tijden van overgewicht bij jongeren. De meiden wonnen de 2e prijs bij deze wedstrijd en zijn daarvan met de hele klas, ze zaten in groep 7, een dag op stap geweest. (foto links).

Wedstrijd schot vs britVlak achter de drie scholieren kwam het spel Schotten vs Engelsen door Ivanka Kovacs: zij kreeg 107 stemmen en sleepte daarmee de tweede prijs in de wacht. De reden dat Ivanka meedeed aan de wedstrijd, was de winst die haar vriendin Kiki had behaald bij een eerdere editie van de Schaakstukkenontwerpwedstrijd. Ze besloten daarom in 2012 samen mee te doen, maar eindigden dat jaar op de laatste plaats. Dit moest beter en voor de wedstrijd van 2013 maakten ze elk hun eigen ontwerp. Ivanka koos voor de oorlog tussen Schotten en Engelsen vanwege de underdog positie van de Schotten: door een slimme tactiek wisten ze toch van een overmacht te winnen.

De uitvoering van haar ontwerp was aan de bewerkelijke kant… De poppetjes van satéprikkers zijn fragiel en braken meerdere malen. Dat Ivanka toch voor deze materialen heeft gekozen, komt omdat ze de meesten kon hergebruiken. Aluminium platen en bierdopjes worden bij haar op school weggegooid, net als kleine stukjes wol en karton. Het enige dat ze heeft gekocht, zijn de 32 kralen voor de hoofdjes. Bij haar opleiding Media Grafisch Vormgeven met Art & Design aan het Grafisch Lyceum te Rotterdam leerde Ivanka kunstvoorwerpen vorm te geven met een concept. Over haar ontwerp zegt ze: “Ook schaakstukken zijn kunstobjecten, als er maar een reden en verhaal achter zit”. (Foto rechts)

Wedstrijd doppenOp de derde plaats eindigde Recycling van F.G. Melink, met maar 1 stem verschil: 106 stemmen. Dit ontwerp was favoriet bij de milieubewuste museumbezoeker en is een mooie middenmoter in het eindklassement. Melink heeft zijn schaakstukken opgebouwd uit tweedehands doppen in allerlei soorten en maten. De gekleurde doppen, met een robuuste oranje koning aan het hoofd, gaan de strijd aan met de zwarte doppen. (Foto links)

Wedstrijd kleipoppetjesDe rivaal van Ivanka vinden we op de vierde plek: schaakspel Fantasy door Kiki van der Heiden kreeg 84 stemmen. Deze winnares van een eerdere editie van de ontwerpwedstrijd deed opnieuw een gooi naar de prijzen met een creatief ontwerp van klei. De naam geeft het al een beetje weg: de grappige schaakstukken stellen fantasiefiguurtjes voor. Dit ontwerp sprak veel kinderen aan maar Kiki’s pech was dat het andere vrolijke spel, Gezond vs ongezond, ook aantrekkelijk was voor jeugdige bezoekers. (Foto rechts)

Wedstrijd Plee chessPlee Chess door Pieter de Koning is met 83 stemmen de hekkensluiter van de wedstrijd. Dit was een verrassend resultaat aangezien veel bezoekers in eerste instantie door dit spel werden aangetrokken. Het schaakspel, gemaakt van wc-rollen, heeft dan ook een leuke woordspeling in de naam en ziet er grappig uit. De rollen zijn van boven kunstig geknipt, zodat in een oogopslag duidelijk is om welk schaakstukken het gaat. Uiteindelijk bleek dit toch niet voldoende voor de bezoekers en hebben ze op een ander ontwerp gestemd. De jury heeft gesproken. (Foto links)

Ontwerpwedstrijd 2014: breng je stem uit
Ook in 2014 organiseert het Schaakstukkenmuseum weer een Schaakstukkenontwerpwedstrijd. De creaties worden voor de eerste maal getoond tijdens de Rotterdamse Museumnacht op 8 maart 2014. Alle museumbezoekers kunnen de rest van het jaar een stem uitbrengen op hun favoriete ontwerp. Kom dus langs om de ontworpen schaakspellen te bekijken en een oordeel als jurylid te vellen.

In de maanden januari en februari 2015, wanneer het Schaakstukkenmuseum gesloten is, zullen we alle stemmen tellen. De Rotterdamse Museumnacht 2015 zal het feestelijke decor zijn voor de prijsuitreiking. Directeur Ridder Dijkshoorn maakt dan de winnaars bekend en reikt de prijzen uit in het Schaakstukkenmuseum. Hierbij is iedereen alvast van harte uitgenodigd.

Door Marjolein Overmeer